dinsdag 15 december 2009

Stripbespreking: De vloek van de dertig zilverlingen (deel 1)


Het nieuwste deel is uit van de stripboekenserie De avonturen van Blake en Mortimer. Het is een serie die begon in 1946, toen geschreven en getekend door de Belgische Edgar P. Jacobs. Een paar jaar na zijn dood in 1987 werd de serie voortgezet door andere auteurs en tekenaars. Wel steeds heel herkenbaar in de stijl van de originelen. De verhalen zijn gesitueerd in een soort 'paralelle' jaren vijftig van de vorige eeuw en draaien om de Engelse professor Mortimer en kapitein Francis Blake. Twee heren van in de veertig, volgens mij nog steeds een unicum in de stripwereld! Het zijn niet echt actiehelden, ze zitten liever in hun vaste club met een cognac, maar ze hebben een groot rechtvaardigheidsgevoel en liefde voor Engeland! De vaste 'bad guy' is de boosaardige avonturier kolonel Olrik (grappig genoeg qua uiterlijk gebaseerd op de originele tekenaar). De verhalen zijn serieus (vaak veel tekst), en de problemen die de hoofdpersonen tegenkomen hebben vaak een sciencefictionachtige oplossing of soms zelfs fantasyachtig. Wat dat betreft zijn er overeenkomsten met Indiana Jones (en omdat deze strips er eerder waren, misschien wel een invloed? De hoofdpersonen dragen in elk geval hoeden. En een van de eerste verhalen ging over de piramides!) De gedetailleerde tekenstijl en de grondige onderbouwing van de plots zijn van grote invloed geweest op tekenaars als Roger Leloup (van de serie Yoko Tsuno). Ik vind de verhalen altijd zeer tot de verbeelding spreken en herlees ze ook nog wel eens.

Het nieuwste deel is het eerste deel van een serie van twee, met de titel De vloek van de dertig zilverlingen. De titel geeft voor de bijbels onderlegden al aan waar het over gaat: de dertig zilverstukken die Judas volgens het verhaal kreeg voor het verraden van Jezus. Het verhaal begint als een herdersjongen in een ruïne oude documenten vindt en een geheimzinnig kistje. Kort daarna krijgt professor Mortimer een uitnodiging van een collega om naar Griekenland te komen en de ontdekking te inspecteren. Hij neemt de uitnodiging graag aan, want zijn vriend Blake is naar de Verenigde Staten, waar Olrik uit de gevangenis is ontsnapt. In Griekenland blijken meer mensen op het kistje en de ene overgebleven munt te azen. Er zou namelijk een bovennatuurlijke macht aan verbonden zijn. Mortimer laat zich echter niet bang maken. Hij besluit het spoor te volgen naar de overige 29 munten, in het gezelschap van het proactieve nichtje van zijn collega en haar Amerikaanse verloofde.

Eerst een paar opmerkingen over de kwaliteit: dit is een van de best getekende Blake en Mortimer-verhalen. De sfeer van Griekenland in de jaren '50 is goed weergegeven. Ik vind alleen de ogen in de vorm van lege cirkeltjes niet altijd even goed gelukt. Ook de voorkant vind ik wat leeg. De tekening is niet zo dramatisch. Maar het binnenwerk is prima. Het verhaal is goed opgebouwd, met een goede afwisseling van historische informatie (van een Blake en Mortimer leer je nog eens wat) en spannende gebeurtenissen (die echter niet buiten de grens van het mogelijke liggen zoals bij Indiana Jones. Dit is vrij realistische actie). En een passende 'cliff hanger' (of in dit geval een 'boat hanger') aan het slot.

Wat ik aan dit verhaal interessant vond, was dat er op een serieuze manier wordt omgegaan met de vroege geschiedenis van de kerk. Het verhaal klopt met wat ik weet over bijvoorbeeld de vervolgingen die in de eerste eeuwen van het christendom plaatsvonden en wat daar de gevolgen van waren. Ook wat betreft de geschiedenis van Judas worden creatieve keuzes gemaakt, die echter niet per se in tegenspraak zijn met de bijbel, en ook het berouwvolle karakter van Judas en de vergevingsgezinde houding van de christenen lijkt te getuigen van respect voor de christelijke geloofsovertuiging. Dat is wat anders dan in boeken en films zoals De DaVinci Code, waarin erg losjes wordt omgesprongen met de overlevering uit de bijbel en de vroege kerkgeschiedenis, en de kerk wordt uitgemaakt voor een onderdrukkende, manipulatieve instantie. Een verademing dus, dit verhaal.
Het idee van de vloek die hangt om de beruchte zilverstukken lijkt op het eerste gezicht niet zo heel bijbels. Toch wordt in de bijbel wel degelijk ernstig opgetreden tegen manipulatie, leugenachtigheid en bedrog (zie het bijbelverhaal van Ananias en Safira). Dit is de uitzondering die de regel bevestigt, namelijk dat God iedereen die berouw heeft wil vergeven. Maar dat God ernst maakt met de zonde, maakt dit plotelement acceptabel. En bovendien weten we niet hoe het verhaal afloopt. Het zou best wel eens zijn dat deze zogenaamde vloek zich tegen de 'bad guys' kan keren. Als er werkelijk een persoonlijke God is in dit verhaal, die de 'macht' is achter de 'vloek', kunnen de munten niet voor kwade doeleinden worden gebruikt. In het eerste deel is al een suggestie dat het motief van degene die de munten in handen heeft, erg belangrijk is voor wat er gebeurt. 
Ik ben erg benieuwd naar deel 2!