dinsdag 15 december 2009

Octopi, quarksterren en sociopaten


Octopussen worden al vaker beschouwd als buitengewoon intelligende wezens. Nu blijkt dat ze ook in staat zijn gereedschap te gebruiken. En de mens speelt er een belangrijke rol in. Het gaat namelijk om halve kokosnootschalen die door mensen als afval in zee worden geworpen. Octopussen blijken te hebben geleerd dat deze schalen prima geschikt zijn als schuilplaats en bovendien nog draagbaar zijn ook. Dit lijkt een teken van intelligentie. Zouden deze ongewervelde dieren zichzelf herkennen in een spiegel, of kunnen doorkrijgen waar een spiegel toe dient? Varkens kunnen dat wel.

Nu nog theoretisch, maar wel intrigerend: quarksterren. Het zou gaan om een tussenstadium tussen neutronsterren en zwarte gaten. Beide ontstaan door het instorten van grote zware sterren. Afhankelijk van het gewicht van de ster eindigt dit proces in een neutronster of in een zwart gat. In de eerste is de materie zo dicht opgepakt dat de afzonderlijke atomen uit elkaar zijn gevallen tot neutronen. In de tweede vormt de materie een 'singulariteit', die zo zwaar is, dat het zelfs licht aantrekt. Wat er zich achter de 'event horizon' bevindt, weten we eigenlijk niet. Volgens wetenschappers is er dus een tussenstadium mogelijk. Sterren die te zwaar zijn om een neutronster te worden, maar te licht voor een zwart gat, worden een quarkster. In deze ster vallen de neutronen uiteen tot quarks. Dit zijn de enige omstandigheden in het universum waarin losse quarks langdurig kunnen blijven bestaan. Hoe dit er uitziet is nog mysterieus, maar volgens de onderzoekers zou de ster materie die ermee in aanraking komt ook veranderen in quarks. Een soort galactische borg, dus, of Galactus, de verorberaar van werelden uit het Marvel-universum.

Nog meer astronomisch nieuws: er zijn aardeachtige planeten gevonden in een baan om sterren die op de zon lijken. Dit suggereert dat zonnestelsels die lijken op de onze vaker voorkomen. Volgens onderzoekers is het een kwestie van tijd voor er rotsachtige planeten worden aangetroffen in de 'bewoonbare zone' rond geschikte sterren.

Onder Yellowstone (waar ik geweest ben in 2008) bevindt zich een echte 'hot spot'. Een uitbarsting van deze oude supervulkaan zou dus nog explosiever kunnen zijn dan tot nu toe werd gedacht.

Een aantal interessante citaten uit het boek Welcoming justice. Het is dat mijn lijstje voor volgend jaar al vol staat, anders zou ik dit boek er waarschijnlijk wel op zetten. 

Een waarschuwing voor kerkmensen: pas op voor sociopathische voorgangers. Ik heb ooit gelezen dat een buitenproportioneel deel van de managers sociopathische tendensen lijkt te vertonen, dat wil zeggen dat ze weinig last hebben van hun geweten en over mensen heen walsen om hun persoonlijke doelen te bereiken. Het blijkt dat dit ook geldt voor mensen op leidinggevende posities in de kerk. Dit geeft een extra dimensie aan mijn bericht van gisteren.